14 kwietnia Prezydent podpisał kolejną nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Tym razem zakres nowelizacji jest większy, aczkolwiek obejmuje głównie zmiany o charakterze organizacyjnym i porządkowym. Co istotne niektóre zmiany dotyczą nie tylko obywateli Ukrainy, którzy przyjechali do Polski po 24 lutego, ale również innych cudzoziemców, którzy byli w Polsce wcześniej i oczekują na dokumenty legalizujące pobyt. Poniżej przedstawiamy streszczenie najważniejszych zmian.

• Do 31 grudnia 2022 r. bieg terminów na załatwienie spraw dotyczących legalizacji pobytu nie rozpocznie się a rozpoczęty ulegnie zawieszeniu. Czynności dokonane w tych postępowaniach dotychczas są skuteczne. Warto zwrócić uwagę, że przepis ten dotyczy nie tylko obywateli Ukrainy, ale wszystkich cudzoziemców ubiegających się o legalizację pobytu;
• Minister właściwy dla spraw zagranicznych wskaże w drodze rozporządzenia szczegóły dotyczące składania wniosku o wizę krajową, bez konieczności pośrednictwa konsula. W rozporządzeniu zostanie podana między innymi lista państw, których obywatele mogą skorzystać z tego uprawnienia. Rozwiązanie to ma pomóc w legalizacji pobytu obywateli innych państw niż Ukrainy, którzy uciekli z jej terytorium ze względu na konflikt zbrojny. Otrzymanie wspomnianej wyżej wizy będzie uprawniało do wnioskowania o jednorazowe zezwolenia na pobyt czasowy na okres 3 lat po wygaśnięciu wizy;
• Wprowadzono ułatwienia dotyczące nadawania numeru PESEL. Przykładowo, w imieniu osoby chorej lub z niepełnosprawnością wniosek o nadanie numeru PESEL może złożyć jedno z rodziców, opiekun lub kurator, a jeśli nie ma żadnej z tych osób to numer PESEL może zostać nadany z urzędu. Co więcej, dla osoby, która ze względu na stan zdrowia lub niepełnosprawność nie jest w stanie osobiście złożyć wniosku, gmina umożliwi złożenie wniosku i pobranie odcisków palców w miejscu jej pobytu. Wydłużono również termin na rejestrację numeru PESEL z 60 dni na 90 dni od wjazdu do Polski;
• Przyznanie opieki medycznej cudzoziemcowi korzystającemu z ochrony czasowej będzie uzależnione od posiadania przez tego cudzoziemca ubezpieczenia zdrowotnego na innych zasadach. Wskazana regulacja ma pomóc w uniknięciu dublowania się płatności związanych z opieką medyczną cudzoziemców;
• Zaświadczenia o ochronie czasowej dla osób objętych postanowieniami specustawy podlegają unieważnieniu przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, który je wydał. Cudzoziemiec powinien zostać powiadomiony o unieważnieniu zaświadczenia i zwrócić je w ciągu 15 dni od dnia doręczenia zawiadomienia;
• Obywatele Polski, którzy są małżonkami obywateli Ukrainy i przybyli na terytorium Polski z terytorium Ukrainy, w związku z działaniami wojennymi, zostaną wyłączeni z grupy osób objętych postanowieniami specustawy – dotychczasowe przepisy wymagały, aby również tym osobom nadawać w rejestrze PESEL status UKR oraz pobierać od nich dane biometryczne.

Zmiany wchodzą w życie z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r. Zgodnie z zapowiedziami rządu, nie jest to ostatnia nowelizacja specustawy. Zachęcamy do śledzenia naszego bloga, na którym na bieżąco będą pojawiały się informacje o kolejnych zmianach.

 

Emilia Kalecka, Associate

Justyna Helbing, Intern