Poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, która weszła w życie 13 marca 2022 r. (dalej „ustawa”).

Ustawa ma zastosowanie do obywateli Ukrainy, którzy wjechali legalnie do Polski  z terytorium Ukrainy, w związku z działaniami wojennymi, w okresie od dnia 24 lutego 2022 roku do dnia, który zostanie wskazany rozporządzeniem Rady Ministrów.

Pobyt

Osoby objęte ustawą mogą przebywać w Polsce przez okres 18 miesięcy, liczonych od 24 lutego 2022 r. (nie od daty wjazdu do Polski) tj. do 24 sierpnia 2023 r. bez dodatkowych formalności (zezwoleń lub wiz).

Ustawa przewiduje możliwość przedłużenia pobytu ponad okres 18 miesięcy, poprzez złożenie wniosku o pobyt czasowy, który uprawni do dalszego wykonywania pracy w Polsce bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę.

Ustawa wprowadza także mechanizmy przedłużające legalny pobyt osobom przebywającym już w Polsce przed 24 lutego 2022 r., którym skończy się wkrótce ważność m.in. wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy.

Obywatele Ukrainy, którzy nie zostali zarejestrowani przy przekraczaniu polskiej granicy przez Straż Graniczną powinni złożyć w tym celu wniosek o rejestrację pobytu do organu gminy w ciągu 60 dni od dnia przyjazdu do Polski.

Zatrudnienie

Ułatwieniu uległa również procedura uzyskania dostępu do rynku pracy. Obywatel Ukrainy objęty ustawą może legalnie podjąć świadczenie pracy bez uzyskiwania zezwolenia na pracę w okresie legalnego pobytu – jedyna związana z tym formalność będzie spoczywała na pracodawcy. W ciągu 14 dni od rozpoczęcia pracy, pracodawca będzie miał obowiązek poinformować o tym fakcie odpowiedni powiatowy urząd pracy. Co więcej, powiadomienie urzędu ma odbywać się elektronicznie, przy użyciu portalu praca.gov.pl.

Dodatkowo, pod warunkiem uzyskania numeru PESEL, obywatel Ukrainy będzie mógł zarejestrować oraz prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Na marginesie, osoby objęte ustawą będą mogły uzyskać numer PESEL (a także uzyskać dostęp do profilu zaufanego) na ułatwionych zasadach niż dotychczasowe.

Świadczenia socjalne

Obywatele Ukrainy uzyskali również dostęp do licznych świadczeń socjalnych. Mogą zarejestrować się jako bezrobotni lub poszukujący pracy, a także otrzymać między innymi świadczenie rodzinne lub wychowawcze, świadczenie dobry start, Rodzinny Kapitał Opiekuńczy oraz dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku.

Uwaga! – powyższe przepisy nie będą miały zastosowania między innymi do osób posiadających status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.

 

Dominika Nowak, Senior Associate

Justyna Helbing, Intern